Trang chủ/Blog/Những “Anh tài” kiệt xuất của Grand Seiko (P5): Hiromasa Wakui – Nghệ nhân chế tác đồ da thủ công

Chuyên sâu

17/9/2024

Những “Anh tài” kiệt xuất của Grand Seiko (P5): Hiromasa Wakui – Nghệ nhân chế tác đồ da thủ công

Blog

Grand Seiko là thương hiệu chuyên chế tác những mẫu đồng hồ có yếu tố thẩm mỹ xuất phát từ vẻ đẹp truyền thống của đất nước Nhật Bản. Phần dây da được dùng cho các tạo tác đều được tuyển chọn, thiết kế và chế tạo với sự tỉ mỉ và tinh xảo tương tự quá trình chế tác đồng hồ. 

Tông màu và độ dày của phần dây đeo cũng như các chi tiết đường khâu sẽ tùy thuộc vào từng mẫu đồng hồ khác nhau. Vì vậy, người nghệ nhân làm nên phần dây da của Grand Seiko sẽ phải tuân theo một quy trình chi tiết, từ công đoạn cắt. cắt lát, lên cấu trúc, khâu và dập da – tất cả đều thực hiện thủ công để mỗi sợi dây đều sẽ là mảnh ghép hoàn hảo cho chiếc đồng hồ. 

Phần dây da được sản xuất từ những chất liệu được tuyển chọn kỹ càng

Grand Seiko đã chọn chất liệu da cá sấu cao cấp nhất cho phần dây đeo của đồng hồ. Thay vì sử dụng da thuộc sẵn, thương hiệu đã cẩn thận lựa chọn chất liệu da thô lý tưởng phù hợp với tiêu chuẩn phức tạp của mình. Sau đó, theo Công ước Washington, Grand Seiko sẽ nhập khẩu trực tiếp chủ yếu từ Papua New Guinea thông qua một công ty thương mại. Quá trình nhuộm da sẽ được thực hiện sau khi phần da thô trải qua một công đoạn thuộc da chuyên biệt. 

Được đánh giá là chất liệu quý trong ngành da, da cá sấu có tính chất đặc biệt về sự không đồng đều của phần vảy, từ đó tạo nên các họa tiết độc bản ở mỗi phần dây riêng biệt. Có hai loại vảy, hình vuông và hình tròn, Các vật liệu được chế tạo với lớp hoàn thiện mờ hoặc lớp hoàn thiện Semigloss để tôn lên họa tiết của lớp vảy. Một lớp hoàn thiện tráng men cũng có thể được áp dụng để mang đến cảm giác bóng bẩy cho bề mặt của lớp vảy.

Ông Hiromasa Wakui

Hiromasa Wakui, nghệ nhân bậc thầy đảm nhận việc chế tạo dây da cho Grand Seiko, chia sẻ: “Khi cá sấu lớn lên, phần hoa văn vảy của nó cũng sẽ mở rộng và độ dày cũng sẽ tăng theo. Phần dây da được làm để ôm vừa vặn với cổ tay, nên khác với những sản phẩm bằng da khác như túi xách, phần chiều dài và chiều rộng của nó phải cực kỳ ngắn. Vì vậy, chúng tôi đã cẩn thận lựa chọn những miếng da thô nhỏ hơn để lớp vảy trông đẹp hơn khi hoàn thiện. Bên cạnh đó, miếng da thô nhỏ sẽ có độ dày lý tưởng hơn để đeo trên tay. Hiện tại, phần da thô thường được lấy từ những con cá sấu được nuôi từ hai đến ba năm, và mỗi miếng da được chọn có độ dài bằng ⅓ hoặc ½ so với độ dài của túi xách hoặc các sản phẩm tương tự khác. Chúng tôi cũng thảo luận cẩn thận với những người thuộc da về cách áp dụng quy trình phù hợp nhất cho thiết kế đã chọn để đạt được sự vừa vặn thoải mái trên cổ tay và độ linh hoạt vừa phải.”

Công đoạn cắt quyết định hình dạng của phần dây da

Khi vật liệu đã được chuẩn bị xong, quy trình tạo nên dây đeo sẽ bắt đầu. Dây đeo thường được tạo nên từ ba lớp khác nhau: lớp trên cùng bằng da, lớp giữa và lớp da lót. Những mẫu đồng hồ của Grand Seiko luôn hướng đến sự chính xác, dễ đọc cũng như độ bền. Vì vậy, dây da của thương hiệu phải mang đến cảm giác thoải mái dễ chịu trên cổ tay. Để đạt được điều đó, phần dây thường sẽ có ba lớp da tự nhiên, với lớp da trên cùng là da cá sấu, lớp giữa và lớp lót sẽ là da bò. 

Phần da phải trải qua 5 công đoạn để có được thành quả sau cùng, bao gồm cắt, cắt lát, lên cấu trúc, khâu và dập da. Một khuôn cắt đặc biệt được sử dụng để dập thủ công từng miếng da cá sấu để đạt được hình dạng mong muốn. Các vật liệu để làm lớp lót và lớp đệm cũng được cắt tại thời điểm đó.

Cá sấu có các lỗ chân lông gần rìa của vảy trông giống như những lỗ nhỏ bị kim đâm. Đây là các lỗ chân lông của cơ quan cảm giác trên da, một phần của hệ thống cảm nhận của cá sấu và là bằng chứng cho thấy da đó là da cá sấu. Grand Seiko lựa chọn da tự nhiên chất lượng cao nhất với phần hoa văn của vảy bụng cá sấu, tuy nhiên, vì lý do đó, một số miếng da sẽ có những vết xước nhỏ hoặc sẹo tự nhiên. Các nghệ nhân phải thật sự tập trung trong quá trình cắt để có thể phát hiện và loại bỏ ngay lập tức những miếng có khuyết điểm, đồng thời cắt các phần để khớp với lớp vảy. Sau đó, các miếng da được một chuyên gia kiểm tra lần cuối trước khi chuyển sang công đoạn cắt lát. 

Quy trình hoàn thiện đẹp mắt thông qua công đoạn cắt da tinh xảo

Bởi vì mỗi miếng da tự nhiên đều có họa tiết độc đáo và có độ dày không giống nhau, nên khi chế tạo nên thành phẩm, điều tối quan trọng là điều chỉnh độ dày cho từng miếng riêng biệt. Trong quá trình cắt lát, độ dày của miếng da được chia đều, và khi cấu thành nên phần dây đeo, chúng đều được kiểm tra và rà soát. Để các phần của đường may có thể dễ dàng gấp lại, chúng được cắt mỏng xuống chỉ còn 0,1 mm.

Máy cắt da chuyên dụng của Grand Seiko

Đầu tiên, tất cả các thành của dây da đều được cắt sao cho có độ dày tương đương nhau. Sau đó, các cạnh ở đầu ngoài của các miếng da được cắt sao cho mỏng hơn phần trung tâm.

“Grand Seiko sử dụng kỹ thuật Rembordé để gấp các cạnh của lớp da phía trên nằm dưới lớp da lót. Các cạnh của da cá sấu cần được cắt mỏng, nếu không sẽ gây khó khăn khi gấp nó vòng quanh các cạnh của lớp lót. Việc quan tâm đến độ dày của các khu vực được gấp trong khi cắt mỏng các góc cạnh giúp duy trì độ dày của toàn bộ phần dây da.”, ông Wakui giải thích. 

Da cá sấu không phải là một loại vật liệu dễ cắt mỏng. Nhiều loại da khác, chẳng hạn như da bò, có sự ổn định hơn do các sợi bên trong, nhưng đối với cá sấu, yêu cầu một kỹ thuật đặc biệt để cắt nhưng cũng vừa chú ý đến sự không đồng đều của phần vảy. Việc cắt lát các vảy tròn có thể khiến chúng giãn ra, thay đổi độ dài của chúng. Đối với vảy vuông, các vết lõm sẽ sâu hơn và nếu cắt quá nhiều có thể làm rách phần da. Các nghệ nhân phải cực kỳ cẩn thận và tập trung trong quá trình cắt. 

Cấu trúc phù hợp dành cho đồng hồ đeo tay

Dây đeo của Grand Seiko được chế tạo bằng cách quấn phần da trên xung quanh lớp đệm, sau đó đính phần đó vào phần da lót bằng một loại keo dán đặc biệt, hoặc trong một số trường hợp, thông qua công đoạn thêu các phần lại với nhau. Đặc điểm đáng chú ý nhất của phần dây là cấu trúc của nó khi tận dụng tối đa các đặc tính của vật liệu. Dây đeo không chỉ có cấu trúc thanh lịch mà còn là sự mạnh mẽ cứng cáp phù hợp với một chiếc đồng hồ phức tạp của Grand Seiko. Bởi vì lớp da ở trên quấn quanh các bề mặt bên của sợi dây, các đường cong mềm mại mang đến cảm giác thanh lịch cho tổng thể của chiếc đồng hồ. Tương tự như quá trình cắt lát, việc áp dụng kỹ thuật Rembordé cho da cá sấu đòi hỏi kỹ nghệ thủ công bậc thầy do tính chất không đồng đều của chất liệu. 

“Da cá sấu khá mềm mại nhưng cũng rất chắc chắn, trong khi đó lớp đệm bằng da bò sẽ mềm và cong. Để có thể sử dụng kỹ thuật Rembordé trên 2 loại vật liệu với các đặc tính khác nhau, các nghệ nhân phải áp dụng nhiệt độ lên da cá sấu để nó trở nên mềm và dễ gấp hơn. Bởi vì mỗi miếng da cá sấu đều là duy nhất, phần da ở trên và lớp đệm là khác nhau.” Wakui chia sẻ. 

Tay nghề thủ công bậc thầy cùng quy trình kiểm tra chất lượng nghiêm ngặt

Sau khi lớp da trên quấn quanh lớp đệm được đính vào lớp lót, các nghệ nhân chuyển đến công đoạn khâu. Công đoạn này có thể được thực hiện bằng máy hoặc thủ công. Khi khâu bằng máy, một chuyên gia sẽ sử dụng một máy khâu được thiết kế riêng và thực hiện cẩn thận từng mũi khâu vào các cạnh của khóa và chốt bảo vệ. Còn nếu khâu bằng tay, các nghệ nhân sẽ sử dụng một công cụ đặc biệt được gọi là “Pricking iron” được dùng để mở các lỗ ở cạnh của khóa và chốt bảo vệ của dây đeo. Sau đó, họ sử dụng chỉ sáp được làm riêng để khâu thủ công. Grand Seiko có thể sử dụng linh hoạt cả 2 phương án tùy thuộc vào thiết kế và chủ đề của chiếc đồng hồ. 

Công đoạn khâu các miếng da bằng máy

“Những đường khâu bằng máy thường mang đến cảm giác mạnh mẽ và thanh lịch. Trong khi đường khâu thủ công đòi hỏi nhiều sự cố gắng hơn, và nếu đem so sánh với công nghệ, thì khâu thủ công có thể sử dụng chỉ dày hơn, kiểm soát độ căng của chỉ và nếu cần, tăng độ bền của mũi khâu. Các chi tiết khâu, bao gồm số lượng sợi và chiều rộng của đường khâu, đều được lựa chọn để phù hợp với thiết kế của đồng hồ. Chúng tôi đang sử dụng phương pháp phù hợp và tối ưu nhất”, Wakui cho biết.

Bước cuối cùng trong quy trình chế tạo dây là dập da. Một con dấu “Grand Seiko” nguyên bản được sử dụng ở mặt sau của dây đeo, dập thủ công trực tiếp trong khi thêm vào nhiệt độ và áp suất. Thông thường, phần dây da sẽ gồm ba lớp như đã đề cập ở trên, tuy nhiên, tùy thuộc vào thiết kế mà đôi khi dây sẽ dày hơn đáng kể, dẫn đến sự xuất hiện của các lớp bốn và năm. Người nghệ nhân phụ trách công đoạn dập sẽ kiểm tra độ dày của dây đeo và tình trạng của da để kiểm soát chặt chẽ nhiệt độ và áp suất cần đưa vào khi hoàn thành quá trình dập. 

Grand Seiko sở hữu các tiêu chuẩn kiểm tra nội bộ nghiêm ngặt để đảm bảo chất lượng của dây da về mặt màu sắc, độ bền và khả năng chống ánh sáng. Chỉ những thành phẩm đáp ứng đầy đủ các tiêu chí mới được đưa ra thị trường. Dây da, trái ngược với các sản phẩm da thông thường, sau khi hoàn thiện, được xem là một phần của đồng hồ đeo tay. Do đó, dựa trên Chỉ thị của Liên minh Châu Âu về Hạn chế sử dụng một số Chất nguy hiểm trong thiết bị điện và điện tử, hay RoHS 1, dây da được sàng lọc cho mục các vật liệu nguy hiểm.

Tay nghề thủ công của Grand Seiko được thể hiện rõ trên phần dây đeo của chiếc Grand Seiko SBGY008 Shizuri-Yuki. Sau khi thuộc da, bề mặt của da thô được nhuộm màu hạt dẻ rồi nhuộm thêm màu. Toàn bộ bề mặt trước được nhuộm đen rồi lau sạch thuốc nhuộm. Thông qua quá trình này, thuốc nhuộm đen chỉ còn lại ở các vết lõm của họa tiết vảy hình vuông. Sự tương phản tinh tế với màu hạt dẻ tôn lên hai tông màu tuyệt đẹp của chiếc đồng hồ. Công đoạn lau được thực hiện thủ công bởi những nghệ nhân thuộc da. Tùy thuộc vào mỗi lần lau mà tông màu tối của các vết lõm sẽ khác nhau. Do đó, quá trình này phải được điều chỉnh sao cho lớp hoàn thiện trở nên đồng đều. 

Grand Seiko SBGY008 Shizuri-Yuki

Công đoạn khâu hoàn toàn được thực hiện thủ công và do đó đòi hỏi nhiều thời gian và công sức hơn so với việc thực hiện bằng máy. Để luồn kim và chỉ qua các lỗ đục trên một miếng da tự nhiên có kích thước bằng dây đeo đồng hồ và đạt được đường khâu đồng đều và duyên dáng đòi hỏi nhiều sức mạnh từ ngón tay. Đây là đỉnh cao của kỹ nghệ thủ công bậc thầy được hoàn thiện theo thời gian thông qua sự tận tụy và tâm huyết của Grand Seiko. 


Liên hệ nhà phân phối chính hãng thương hiệu Grand Seiko tại Việt Nam:

𝗛𝗔𝗡𝗢𝗜:
S&S Watches & Jewelry
Sofitel Legend Metropole Hanoi, 15 Ngô Quyền, Hoàn Kiếm, TP. Hà Nội
Hotline: (+84) 944 46 5555
Giờ mở cửa: 10:00 – 19:00 từ Thứ Hai đến Chủ Nhật

𝗛𝗢 𝗖𝗛𝗜 𝗠𝗜𝗡𝗛:
S&S Watches & Jewelry
Union Square Shopping Center, 171 Đồng Khởi, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh
Hotline: (+84) 283 821 6848
Giờ mở cửa: 10:00 – 21:00 từ Thứ Hai đến Chủ Nhật

loader